Przyrządem, który bezbłędnie i prawidłowo ocenia warunki oświetleniowe fotografowanych przedmiotów (tematów, motywów) jest światłomierz. Zastąpić go może w pewnym stopniu tabelka naświetleń do nabycia w sklepach fotograficznych. Sposób posługiwania się światłomierzem wbudowanym w aparat podają instrukcje opracowane przez producenta. A oto wskazówki dla posiadaczy światłomierzy, sprzedawanych oddzielnie. Światłomierze fotoelektryczne selenowe mają duży kąt widzenia, przeważnie większy od kąta widzenia obiektywu fotograficznego. Wynika stąd, że światłomierz dokonuje pomiaru nie tylko światła odbitego od upatrzonego do fotografowania przedmiotu, ale także i jego otoczenia. Ażeby uniknąć błędów, należy zatem dokonywać pomiaru nie z miejsca ustawienia kamery, lecz podejść ze światłomierzem do obiektu. Przyjmuje się, że należy podejść mniej więcej do połowy odległości. Przy portretowaniu mierzy się oświetlenie blisko twarzy modela. Światłomierze oporowe mają o wiele mniejszy kąt widzenia (ok. 0,5 radiana czyli ok. 30*), co zwalnia od zachowania opisanych ostrożności.