Gradacja najbardziej charakterystyczna. Papier fotograficzny, zależnie od sposobu przygotowania go przez producenta, może mieć krótszą lub dłuższą, mniej lub bardziej rozciągniętą skalę możliwości oddawania półtonów obrazu. Papier o krótkiej skali nazywa się twardym, a obrazy na nim kopiowane (czy powiększane) będą miały ostre przejście od czerni do bieli. Popularnie mówi się, że zdjęcie wykonane na papierze twardym wygląda bardziej kontrastowo. Jego partie ciemne są niemal wyłącznie czarne, zaś partie jasne pozostają niekiedy papierowo-białe. Papier miękki jest przeciwieństwem twardego. Wykonany na nim obraz może uzyskać szeroką skalę szarości i dużo subtelnych różnic między stopniowaną półtonami czernią a śnieżną bielą, którą wyznacza podłoże (papier). Pomiędzy gradacjami twardą i miękką istnieją dwie pośrednie, nazywane normalną i specjalną, z których ta druga jest bliższa miękkiej. Znane są gradacje: bardzo twarda (zwana extra twardą), twarda, normalna, specjalna, miękka.