Bo bohater Twaina twierdził, że wszelkie tajemnice trzeba ujawniać w należytej, tajemniczej scenerii. My natomiast – replikuje reżyser – „tragiczne sceny powinniśmy rozgrywać na podwórkach, gdzie walają się śmieci, gdaczą kury, koniuszowie zdejmują uprząż. W takim miejscu, w sposób naturalny, wynikający z akcji, zjawia się furgon z komediantami. Pierwszy aktor siłą swej sztuki przekształca zaśmiecony dziedziniec […]
W filmie Kozincewa nietrudno odnaleźć cechy poetyckości charakterystyczne zarówno dla stylu samego reżysera, jak i innych twórców radzieckiej szkoły. Sugestywna symbolika obrazów — ów biały jeździec, który wjeżdżając do Elsynoru przekracza granicę światła i cienia; owe konie szalejące w przestrachu, gdy zjawia się duchsojca; owa klatka-więzienie zamykajqca Ofelię podczas wkładania uroczystych szat – wszystko to […]
Jawi się jako buntownik, heretyk, humanista gniewnie osqdzajqcy swój czas i wyprzedzajqcy go rozumieniem historycznych mechanizmów, jako jednostka, która moralnie i intelektualnie należy do przyszłości. Po raz pierwszy w dziejach inscenizacji tej sztuki Hamlet poczyna się rysować jako tragedia historyczno-polityczna w najambitniejszym znaczeniu tego słowa. Poza tym jest to Hamlet rosyjski. Nie tylko dlatego, że powstał […]
Kozincew chce być takim rzeczowym przewodnik po krwawych zdarzeniach rozsnutych w tragediach Sz spira. Pragnie, żeby jego Szekspir był własnością wsz) kich. Reżyser porusza się po terenie solidnie już przeoi nym przez takich mistrzów, jak Olivier i Welles – Angl sasów, którzy poezję Szekspirowską wyssali z mlekie matki i wśród bogactwa tradycji związanej z jej inscen […]
W związku z podaną w gazetach wiadomością o filmowaniu Hamleta ktoś zapytał: — Czy to będzie „film- -spektakl” czy „z życia”? Kozincew odpowiedział bez wahania: – Z życia. Ani śladu spektakluI — W głębi duszy bowiem złożył ślubowanie, że film jego w żadnym wypadku nie może przypominać niezdecydowanego jegomościa ze starej anegdoty, który siedzi w […]
Ale ujawnienie tej nowoczesności jest niemożliwe bez rozszyfrowania tragedii jako dzieła kipiącego od historycznych realiów, które Kozincew precyzyjnie wydobywa z Szekspirowskiego tekstu i jego epoki. Od strony rodzajowej ów smak epoki próbował już wprowadzić na ekran Laurence Olivier w swoim Henryku V, pokazując Szekspirowski spektakl w ramach el- żbietańskiego teatru, z jego sceną i publicznością. Chwyt […]
Jako twórca Kozincew jest przede wszystkim praktykiem. Swoje znakomite, pełne erudycji, studia o Szekspirze pisze nie dla zaspokojenia satysfakcji badawczej na polu ulubionego przedmiotu, dla odkryć literaturoznawczy teoretycznych. W twórczości wielkiego dramaturga szi wiecznie żywych i ciągle nowych prawd — zawsze z n ślą o tym, by wzbogacić nimi swoją własną sztukę pr: znaczoną dla najszerszego […]
„Nawet jeszcze dziś gotów jestem z tym się zgodzić – pisze – niechby program moich obecnych wykładów został uznany za nic niewarty, ale za to wszyscy uczniowie – oczywiście wbrew programowi – niech wyjdą na ludzi”. Faktem bowiem pozostaje, że żaden z FEKS-ów, nawet w najtrudniejszym okresie dogmatyzmu, nie wyparł się swojej przeszłości. Kozincewowi chodzi nie […]
